مقایسه اثرات آللوپاتیک عصاره آبی تلخه بیان (sophora alopecuriodes. l ) و پیچک صحرایی(convolvulus arvensis l. ) روی رشد و نمو ، تجمع کلروفیل و کاروتنوئید پنج گیاه زراعی

به دلیل اثرات زیان بار علف های هرز در مزارع کشاورزی از نظر رقابت با گیاه اصلی در راستای جذب مواد غذایی از سویی و پتانسیل آللوپاتی علف های هرز از نظر تداخل در اجتماع گیاهان زارعی در یک اکوسیستم کشاورزی از سویی دیگر؛ این فرضیه قوت می گیرد که پژوهش های بیشتری در جهت شناسایی هر چه بیشتر پتانسیل علفهای هرز در رابطه با ممانعت از رشد گیاهان زراعی صورت پذیرد. هدف از این مطالعه بررسی پاسخ های رشد و نمو و تجمع کلروفیل و کاروتنوئید پنج رقم گیاه زراعی شامل گندم (triticum aestivum)، جو(hordeum vuigare)، ذرت (zea mays)، ارزن (pennisetum americanum) و نخود(cicer arietinum) ، نسبت به خواص آللوپاتیک عصاره ی آبی پیچک صحرایی(convolvulus arvensis l. ) و تلخه بیان(sophora alopecuriodes. l ) بود. آزمایشات در گلخانه دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی و در آزمایشگاه نیز طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در غلظت های مختلف عصاره آبی علف هرز شامل(0، 25، 50، 75 و100 درصد محلول پایه 10%w/v) در مرحله جوانه زنی و رشد گیاهچه روی هر پنج گیاه اعمال و پاسخ های مختلفی اندازه گیری شد. نتایج بدست آمده نشان داد که عصاره های آبی هر دو گونه علف هرز، اثرات منفی معنی داری روی جوانه زنی و تجمع کلروفیل و کاروتنوئید دارند. غلظت های مختلف عصاره آبی نیز اثرات معنی داری روی صفات مذکور داشتند به طوری که با افزایش غلظت، صفات مورد مطالعه کاهش یافتند. غلظت 100 درصد بیشترین و غلظت شاهد کمترین تأثیر را نشان دادند. بذوری که در معرض عصاره های آبی قرار گرفته بودند، به شدت تحت تأثیر مواد آللوپاتیک موجود در آنها قرار گرفته و رشد و جوانه زنی آنها کاهش یافتند. همچنین دربوته های رشد یافته تحت شرایط گلخانه نیزکاهش میزان رشد گیاهچه، تجمع کلروفیل و کاروتنوئید مشاهده گردید. اگرچه پیچک صحرایی در مقایسه با تلخه بیان دارای اثرات آللوپاتیک بیشتری بود؛ اما هر دو علف هرز دارای پتانسیل آللوپاتیک بودند. نتایج کلی نشان می دهد که در محیط کشت گیاهان زراعی یکسری مواد آللوپاتیک از طریق علف های هرز آزاد و فرایند جوانه زنی و رشد را مختل میکنند. بنابراین لازم است قبل از کاشت گیاهان زراعی گندم، جو، ذرت، ارزن و نخود از نبود علف های هرز پیچک صحرایی و تلخه بیان و بقایای آنها اطمینان حاصل شود.